بیشتر از۶۰

۲

۲

۱

۱

۱

۹

۴

۳/۳

۸/۳

۸/۱

۵/۱

۸/۱

۹/۱۲

۷/۶

۲۰

مجموع

۶۰

۵۲

۵۷

۶۷

۵۶

۷۰

۶۰

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۱۰۰

۴۲۲

۴٫۲٫۳٫ بخش­بندی پاسخگویان براساس تکنیک تحلیل خوشه­ای
تحلیل خوشه­ای را می­توان به عنوان یکی از متداول­ترین روش­های طبقه ­بندی نامید. هدف اصلی تحلیل خوشه­ای این است که زیر­گروه های همگن از پاسخگویان را شناسایی کند. تحلیل خوشه­ای درصدد است تا مجموعه ­ای از گروه ها را شناسایی نماید از این طریق بتوان از یک طرف تفاوت­های درون­گروهی را به حداقل برساند و از طرف دیگر تفاوت­های بین­گروهی را به میزان حداکثر برساند. در این پژوهش برای برای تعیین تعداد بهینه خوشه ­ها از دو روش استفاده شده است. روش اول برای تعداد بهینه خوشه ­ها، روش سلسله مراتبی است که بصورت دندروگرام در شکل۱-۴- نمایش داده شده است که تعداد خوشه­های بهینه، سه مورد تعیین شده است.

نگاره۱-۴-دندروگرام خوشه­بندی سلسله مراتبی روش وارد- فاصله اقلدیسی
روش دیگر برای تعیین تعداد بهینه خوشه ­ها، روش K-Means که جز فنون غیر­هدایت شده^[۸۲] است. این امر با بررسی نگاره توالی هزینه^[۸۳] مشخص می­ شود. این نگاره نشان­گر متوسط فاصله مشاهدات از مرکز تعداد خوشه­های منتخب است. با توجه به شیب نمودار مشخص می­ شود که تعداد بهینه خوشه ­ها، ۳ مورد است.

نگاره۲-۴-توالی هزینه
همانطور که قبلا اشاره شده است متغیر مناسبت­ها در این تحقیق به چهار دسته مناسبت­های مذهبی، مناسبت­های ملی- باستانی، مناسبت­های خاص و مناسبت­های شخصی تقسیم ­بندی شده است که وضعیت آن­ها با توجه به سه خوشه در شکل۳-۴- نمایش داده شده است.

نگاره۳-۴ – وضعیت متغیرها در خوشه ها
همانطور که در نگاره ۳-۴- در صفحه قبل و جدول۱۶-۴- مشاهده می­ شود در خوشه اول مناسبت ملی- باستانی بیشترین اهمیت و مناسبت شخصی کمترین اهمیت را دارد. در خوشه دوم مناسبت ملی- باستانی بیشترین اهمیت و مناسبت مذهبی کمترین اهمیت را دارد. در خوشه سوم مناسبت شخصی بیشترین اهمیت و مناسبت مذهبی کمترین اهمیت را دارد. در بین خوشه ­ها نیز مناسبت ملی- باستانی و مذهبی در خوشه اول، مناسبت خاص در خوشه دوم و مناسبت شخصی در خوشه سوم بیشترین اهمیت را دارند و مناسبت شخصی و خاص در خوشه اول، مناسبت مذهبی در خوشه دوم و مناسبت ملی- باستانی در خوشه سوم کمترین اهمیت را در بین خوشه ­ها دارند ( لازم به ذکر است که در خوشه اول اهمیت مناسبت ملی- باستانی بیشتر از مناسبت مذهبی است و همچنین اهمیت مناسبت شخصی از مناسبت خاص کمتر است).
جدول۱۶-۴- میانگین اهمیت مناسبت­ها در خوشه ­ها^*