۵-۳-۵- فرضیه چهارم
بین مشارکت در ورزش های همگانی و قلمرو محیطی سالمندان شهر همدان رابطه معناداری وجود دارد.
نتایج آزمون ضریب همبستگی (۵۰۷/۰=r)، نشان می دهد که رابطه معناداری بین مشارکت در ورزش های همگانی و قلمرو محیطی سالمندان وجود دارد. این نتایج بیانگر اینست که با افزایش مشارکت در ورزش های همگانی، قلمرو محیطی(سلامت محیطی) زندگی سالمندان نیز بهبود می یابد.
نتایج به دست آمده از بررسی فرضیه چهارم پژوهش با یافته های گیلیسون و همکاران(۲۰۰۹)، علمازاده و همکاران (۱۳۹۱)، حسینی و همکاران (۱۳۹۱)، همسو و با نتایج یافته های صفانیا و همکاران (۱۳۸۸) ناهمسو می باشد.
علمازاده و همکاران (۱۳۹۱) در تحقیق خود نشان دهند که ورزش در آب باعث افزایش سلامت محیطی افراد شرکت کننده داشته است.
سالمندان برای حضور در جامعه نیاز به حداقل هایی دارند که شاید برای سایر اقشار جامعه چندان مورد نیاز نباشند. این گروه باید بتوانند با اطمینان و آسودگی خیال بیشتری در محیط اجتماعی و فضای شهری قدم بگذارند. مشارکت در انواع ورزش و خصوصأ ورزش هایی که بصورت گروهی و بدون نیاز به شرایط خاص انجام می شوند می تواند در حضور سالم و ایمن در محیط اجتماعی زندگی به آنها کمک زیادی داشته باشد.

۵-۳-۶- فرضیه پنجم
مشارکت در ورزش های همگانی توان پیش بینی کیفیت زندگی سالمندان شهر همدان را دارد.
به منظور آزمون این فرضیه از رگرسیون تک متغیره استفاده شد و برازش مدل رگرسیونی نشان می دهد که رابطه معناداری بین مشارکت در ورزش های همگانی و کیفیت زندگی سالمندان وجود دارد. ارتباط بین دو متغیر بیانگر این است که مشارکت ورزش همگانی می تواند بهبود کیفیت زندگی سالمندان را پیش بینی کند. معادله رگرسیونی مدل پژوهش به صورت زیر خواهد بود :
مشارکت در ورزش(۷۱۶/۰) + ۷۰۲/۴۶ = کیفیت زندگی
می توان گفت با ارتقاء یک واحد از متغیر مستقل به میزان ضریب نوشته شده متغیر وابسته ارتقاء پیدا خواهد کرد یا به عبارتی با ارتقاء یک واحد مشارکت در ورزش های همگانی ، ۷۱۶/۰ واحد انحراف معیار کیفیت زندگی ارتقاء پیدا خواهد کرد و در نتیجه ارتباط مثبت است.
نتایج به دست آمده از بررسی فرضیه پنجم پژوهش با یافته های پنجل و همکاران (۲۰۰۲)، حکمتی پور و همکاران (۱۳۹۳)، علمازاده و همکاران (۱۳۹۱)، فتحی و همکاران (۱۳۹۱) همسو می باشد.
حکمتی پور و همکاران (۱۳۹۳)، در پژوهش خود با عنوان بررسی تاثیر یک دوره فعالیت ورزشی منظم بر عزت نفس و رضایت از زندگی سالمندان شهرستان های گرگان و گنبد اعلام کردند که برنامه ورزشی منظم تاثیر معنی داری بر عزت نفس و رضایت از زندگی سالمندان دارد و اجرای برنامه ورزشی منظم در مراکز مراقبتی سالمندان می تواند به عنوان روشی جهت ارتقاء سلامت و بهبود کیفیت زندگی سالمندان مورد استفاده قرار گیرد.
با توجه به خصوصیات و ویژگی های سنین سالمندی، آنها بیشتر از سایر گروه ها در معرض بیماری های جسمی و روانی قرار دارند.این امر می تواند در زندگی روزمره و کیفیت زندگی آنها تاثیر بد و مخربی برجا باقی بگذارد. آنها برای مقابله با این شرایط نیازمند استفاده از برنامه های گروهی و حرکتی، نظیر ورزش های همگانی هستند. این یک واقعیت است که افراد و سالمندانی که از وضعیت جسمی بهتر و بالاتری برخوردار هستند، بتوانند با قدرت بیشتر و وابستگی کمتری به دیگران به زندگی خود ادامه دهند. بنابراین باتوجه به اینکه از طریق ورزش می توان این نیازها را برطرف کرد و با نشاط و کیفیت بهتری به زندگی خود ادامه دهند، برنامه ریزی جهت حضور و مشارکت در ورزش های همگانی می تواند برای کیفیت زندگی آنها بسیار اثرگذار و مفید تلقی شود.
۵-۴- نتیجه گیری
هدف این مطالعه تعیین رابطه بین مشارکت در ورزش های همگانی و ابعاد کیفیت زندگی سالمندان شهرهمدان بود. همان گونه که نتایج نشان داد، از دیدگاه شرکت کنندگان، مشارکت در ورزش های همگانی با تمامی ابعاد و مولفه های کیفیت زندگی آنها رابطه معنی دار و مستقیمی داشت؛ به این معنی که هر چه میزان مشارکت در ورزش های همگانی بیشتر باشد، افراد از کیفیت زندگی بهتری برخوردار بوده و به طرف مثبت سیر می کند.
نتایج یافته ها نشان داد مشارکت در ورزش های همگانی در بین ابعاد و مولفه های کیفیت زندگی، اثرگذاری بیشتری بر بعد سلامت جسمانی داشت که نشان می دهد مشارکت در ورزش های همگانی می تواند برای سلامت جسمانی سالمندان مفید و موثر باشد و می تواند در داشتن پیری سالم و بدون درد به سالمندان کمک کند. همچنین از آنجایی که در دوران سالمندی به سبب عوامل فیزیولوژیک، سالمندان نیازمند مراقبت هستند، می تواند باعث ایجاد استقلال آنان از اطرافیان شود.
با توجه به یافته های پژوهش، مشارکت در ورزش های همگانی در بهبود وضعیت روانی شرکت کنندگان موثر بود که بیانگر این است که سالمندان با حضور و شرکت در این گونه فعالیت ها از آرامش و روان سالمی برخوردار شده اند؛ پس می توان این گونه نتیجه گیری کرد که این فعالیت ها باعث نوعی احساس سلامت روان می شوند که می تواند در مواجهه با مشکلات خاص دوران سالمندی به عنوان وزنه ای روحی کمک حال آنها باشد.
بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، مشارکت در ورزش های همگانی به عنوان متغیر مستقل در روابط اجتماعی سالمندان موثر بوده است که نشان از تاثیر روح ورزش در اجتماعی شدن و نگاه دوباره افراد به جامعه می باشد. اینگونه فعالیت ها باعث ایجاد روحیه جمعی و ایجاد ارتباط با افرادی می شود که می توانند خلأهای دوران سالمندی را پوشش دهند و مهمتر اینکه باعث می شوند افراد دارای احساس ارزشمند بودن در خودشان شوند که می تواند در روابط خصوصی زندگی آنان نیز بسیار مفید و راهگشا باشند.
یافته های پژوهش نشان از وجود رابطه بین مشارکت در ورزش های همگانی و قلمرو محیطی زندگی سالمندان دارد؛ یعنی سالمندانی که در ورزش های همگانی و فعالیت های ورزشی شرکت می کنند از سلامت محیطی و قلمرو محیطی برخوردار هستند. بدین معنی که ورزش می تواند به افراد سالمند ورزشکار به نوعی در برخورد با عوامل محیطی نظیر آموختن مهارت ها، استفاده مطلوب از منابع مالی، اطلاعات جدید و … کمک شایانی کند که همین امر بخودی خود می تواند در داشتن استقلال فرد در کارهای محیطی زندگی تاثیر مهم و بسزایی داشته باشد.
در بخش آخر، یافته ها نشان می دهد که مشارکت در ورزش های همگانی توان پیش بینی کیفیت زندگی سالمندان را دارد. به این بیان که، سالمندان می توانند امیدوار باشند که با حضور و مشارکت در ورزش های همگانی، از کیفیت زندگی بهتر و مطلوب تری برخوردار شوند. ورزش های همگانی از طریق تاثیر بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی، در بوجود آوردن دوران پیری سالم از نظر جسمی و روانی شاد و مستقل از دیگران و همچنین حضور درجمع دوستان و هم سن و سالان، کمک نماید و با عث بهبود کیفیت زندگی آنان بشود.
۵-۵- پیشنهادات
۵-۵-۱- پیشنهادات بر اساس یافته های پژوهش
یافته های پژوهش نشان می دهد که مشارکت در ورزش های همگانی رابطه مستقیم و معنی داری با ابعاد کیفیت زندگی سالمندان دارد؛ بنابراین به منظور تقویت عوامل مرتبط با مشارکت در ورزش می توان پیشنهادهای ذیل را مورد توجه قرار داد:
با بر گزاری کلاس ها و کارگاه های آموزشی کافی و مناسب، اصول و اثرات مثبت مشارکت در این گونه ورزش ها آموزش داده شود.
برگزاری برنامه های تفریحی- ورزشی- سیاحتی در جهت افزایش روحیه شرکت کنندگان و افزایش روابط بین افراد شرکت کننده از طرف هیئت های وررش همگانی
سازمان های ذیربط و مسئولین امر، با ایجاد سیستم های منظم و منطقی، زمینه ی حضور و مشارکت هرچه بیشتر سالمندان را در این گونه ورزش ها را فراهم آورند.
تحقیقات گذشته نشان دهنده این مطلب است که افراد در کارهایی که احتمال دریافت پاداش وجود دارد، مشارکت بیشتری دارند؛ به همین خاطر توجه به سیستم های پاداش موثر توسط سازمان های مربوطه، در مشارکت افراد تاثیر گذار خواهد بود.
بکارگیری مربیان مجرب و آگاه جهت آموزش سالمندان و آشنایی با این گونه ورزش ها
تجهیز وسایل و امکانات ورزشی مورد استفاده این ورزش ها به منظور افزایش انگیزه به مشارکت در بین افراد
فراهم کردن امکانات و خدمات ویژه برای افراد دارای شرایط خاص که از توانایی کمتری برای حضور در این گونه ورزش ها برخوردار هستند.
۵-۵-۲- پیشنهادهای پژوهشی
با توجه به نتایج پژوهش حاضر، پیشنهادات ذیل می تواند مفید و راهگشا باشد:
با توجه به اهمیت موضوع و فقدان تحقیقات کافی در این_­زمینه، توصیه می­ شود پژوهش­ها و بررسی های وسیع­تری در این زمینه با توجه به مسائل فرهنگی صورت گیرد.
بررسی و مطالعه در جهت شناسایی عوامل دیگر ایجاد کننده و موثر بر کیفیت زندگی سالمندان
بررسی و مطالعه در جهت شناسایی عوامل موثر بر گرایش به مشارکت در ورزش های همگانی از سوی سالمندان
انجام این تحقیق بر روی اقشار دیگر جامعه و با فرهنگ های متفاوت
بررسی تاثیر امکانات ورزشی بر مشارکت سالمندان در ورزش های همگانی
۵-۶- محدودیت‌های پژوهش
۵-۶-۱- محدودیت‌های در کنترل محقق
به لحاظ موضوع که به بررسی ارتباط بین مشارکت در ورزش های همگانی و ابعاد کیفیت زندگی سالمندان پرداخته شد؛ نبود پرسشنامه معتبر و استاندارد در بعد متغیر مستقل (مشارکت در ورزش های همگانی)، پژوهشگر را بر آن داشت که برای کاهش اثر پرسشنامه و محدودیت های ناشی از این امر، از روش مصاحبه استفاده کند که این امر باعث بروز مشکلاتی و همچنین صرف زمان زیادی جهت تکمیل پرسشنامه ها شد.
۵-۶-۲- محدودیت‎های خارج از کنترل محقق
نبود مبانی نظری کافی در بعد متغیر مستقل (مشارکت در ورزش های همگانی)، از مهمترین محدودیت هایی بود که در کنترل محقق نبود و این امر نیز باعث صرف زمان زیادی برای این بخش شد.
فهرست منابع
منابع
الف) منابع فارسی
احمدی، وکیل و بهشتی، سیدصمد (۱۳۸۷)، بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و رفاهی سالمندان در ایران، فصلنامه جمعیت، شماره ۶۲/۶۱.
ازکیا، مصطفی؛ ساروخانی، باقر و حسن بیک وردی، لادن(۱۳۸۹)؛ مقایسه کیفیت زندگی زنان شرکت کننده در ورزش های همگانی و زنان غیرفعال در این زمینه (منطقه ۳ تهران)؛ «زن و مطالعات خانواده» ، سال دوم، شماره ۷، صص ۲۵-۱۳.
اصلانخانی، محمدعلی؛ شمسی پوردهکردی، پروانه و شمس، امیر (۱۳۸۹)؛ مقایسه تمرینات ذهنی، فیزیکی و ترکیبی بر تعادل ایستا و پویای سالمندان؛ مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره ۱۲، شماره ۴، صص ۷۷-۷۱ .
انورالخولی، امین (۱۳۸۱)؛ “ورزش و جامعه“؛ ترجمه حمیدرضا شیخی؛ بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
انورالخولی، امین (۱۳۸۳)؛ ورزش و جامعه؛ ترجمه حمیدرضا شیخی؛ تهران : انتشارات سمت.
آرون، ریمون (۲۰۰۴)؛ مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه شناسی؛ ترجمه باقر پرهام؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.